Op vrijdag 3 oktober heeft de Vlaamse Regering het Projectbesluit NZL – Fase 1 definitief vastgesteld. Dat melden Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Annick De Ridder en Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns. Het project Noord-Zuid Limburg is het eerste project volgens het ‘Decreet Complexe Projecten’ dat die mijlpaal haalt. “Wat 50 jaar lang niet gelukt is, lukt nu wel”, aldus minister De Ridder. “Dit is onmiskenbaar een historisch moment.” Minister Brouns vult aan: “Dankzij uitgebreid en geïntegreerd onderzoek en een intense dialoog met een grote groep belanghebbenden hebben we nu een gedragen en robuust plan.’’
De Vlaamse Regering nam op 23 mei de principiële beslissing tot definitieve vaststelling en vroeg daarover advies aan de Raad van State. Na het advies van de Raad van State heeft de Vlaamse Regering afgelopen vrijdag het Projectbesluit NZL – Fase 1 definitief vastgesteld. Minister De Ridder: “Nu is het kwestie van doorpakken en een geschikte aannemer selecteren die de werken gaat uitvoeren vanaf 2027. Met deze beslissing van de Vlaamse Regering vergroot het vertrouwen in en de duidelijkheid over het project. Richting stakeholders, maar ook richting de private markt van aannemers. We verwachten dat dat zal leiden tot meer interesse vanuit de markt.”
Er moeten in totaal een 150-tal gebouwen worden ingenomen waarvoor reeds 110 aktes werden verleden voor een bedrag van 125 miljoen euro. In het recent gepubliceerde investeringsprogramma (GIP) heeft de Vlaamse Regering ook de budgetten voorzien om de resterende innames van de betrokken gebouwen langs de Grote Baan rond te krijgen. Ook voor de onbebouwde percelen en de gedeeltelijke innames van bv. voortuinstroken zal dit het geval zijn.
Minister Brouns: “Dankzij uitgebreid en geïntegreerd onderzoek en een intense dialoog met heel wat betrokkenen ligt er nu een gedragen en robuust plan. Sinds de start in 2018 hebben we stap voor stap gebouwd aan een evenwichtige oplossing, met aandacht voor mobiliteit, economie én de omgeving. Dat brede draagvlak is de grote kracht van dit project. Dit is een investering in de toekomst van Limburg, een unieke kans die we samen moeten grijpen.”
Limburgs gouverneur en procesbegeleider van het project, Jos Lantmeeters, reageert opgelucht: “We hebben er even op moet wachten, maar na 50 jaar kunnen we eindelijk uitkijken naar de start van de werken aan een duurzame en leefbare Noord-Zuidverbinding. Op het terrein is die voortgang al te zien, want sinds mei zijn de eerste sloopwerken bezig. Dit is de laatste rechte lijn.”
Eerste stappen richting Minder-Hinderplan
Dit najaar zal de selectieprocedure voor de aannemers die het project zullen uitvoeren opnieuw opgestart worden. Door de DBFM-procedure verloopt het project in nauwe samenwerking met de private sector, wat voor waardevolle inbreng van private expertise en ervaring zorgt. In dialoog met de geïnteresseerde aannemers wordt de bouwmethode, aanpak van de werken, werffasering en het Minder-Hinderplan verfijnd. Voor de opmaak van het Minder-Hinderplan wordt ook inbreng opgehaald bij de betrokken lokale overheden en het lokale en regionale ondernemerslandschap. De start van de werken is voorzien ten vroegste in de loop van 2027.
Een gedragen hefboomproject
Minister De Ridder: “De Noord-Zuidverbinding is één van de cruciale ontbrekende stukken in ons wegennet. Ze is zelfs onderdeel van het belangrijke Europese transportnetwerk. Een vlotte en veilige verbinding tussen Hasselt en Noord-Limburg, en bij uitbreiding naar regio Eindhoven, is dan ook absoluut noodzakelijk. Dit project is voor heel Limburg een cruciaal hefboomproject, niet enkel naar mobiliteit, maar zeker ook naar de economische ontwikkeling van de provincie toe.
Voka Limburg verwelkomt de definitieve vastlegging. “De Noord-Zuidverbinding is een strategische hefboom voor de ontsluiting en economische ontwikkeling van (Noord-)Limburg, zeker met het oog op de vele lopende en geplande investeringen in de regio. Wij rekenen op daadkracht en een snelle uitvoering van de werken waarvan de start gepland staat begin 2027, en hopen dat meerdere aannemers zullen intekenen op de aanbestedingsprocedures zodat de werken tijdig kunnen aanvatten,” zegt Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka – KvK Limburg.
8,8 km vernieuwde hoofdweg, 3,8 km tunnels
De plannen omvatten een ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) met de nodige herbestemmingen en de omgevingsvergunning voor de realisatie van de hoofdinfrastructuur van de Noord-Zuid in Houthalen-Helchteren. Het gaat om in totaal 8,8 km vernieuwde Vlaamse Hoofdweg (N74), waarvan 3,8 km via twee tunnels onder de Grote Baan in Houthalen-Helchteren, op het belangrijke Europese transportnetwerk (TENT). Daarnaast bevat het omvangrijke dossier ook een nieuw aansluitingscomplex met de snelweg E314, verschillende op- en afritcomplexen, aansluitingen op de lokale wegen, 9 nieuwe wegbruggen, 17 km nieuwe fietsinfrastructuur en 5 fietsbruggen en tunnels. Ook de noodzakelijke natuurmaatregelen en -compensaties zitten mee in het dossier.
Kasteel Ter Dolen: minimale inname park
De geplande werken aan de N74 hebben ook een beperkte impact op het beschermde cultuurhistorische landschap van Kasteel Ter Dolen. Er moet een klein stukje van het kasteelpark worden ingenomen, enkele meters aan de westgrens van het domein. Dat betekent dat de Vlaamse Regering de bescherming gedeeltelijk moet opheffen.
“Natuurlijk blijven we ‘fier op dat van hier’ en dus ook heel fier op Kasteel Ter Dolen. Maar als het gaat om slechts enkele meters van het park – zonder uitgesproken erfgoedkenmerken – dan gaan we pragmatisch om met beschermingen”, zegt Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Ben Weyts. “Dit is een zaak van algemeen belang. Het ontwerp houdt bovendien maximaal rekening met het cultuurhistorische landschap.”