Werken aan de nieuwe Noord-Zuid
De aanleg van de tunnels zal onvermijdelijk hinder met zich meebrengen. Ten vroegste in 2026 willen we beginnen met de werken. Hieronder lees je meer over de bouwfase.
Verschillende werken tijdens de bouwfase
De nutsmaatschappijen verplaatsen de rioleringsbuizen en alle kabels en leidingen van gas, elektriciteit ... Daarnaast slopen we de verworven woningen en gebouwen langs de Grote Baan. Zodra de omgeving bouwklaar is, starten de werken aan de tunnels. We werken op verschillende plaatsen tegelijkertijd: aan de tunnels, de aansluitingscomplexen, de ecopassages, ... Daarna richten we de ruimte boven op de tunnels in en leggen we de vrije bedding van de trambus aan. Samen met de aannemer bepalen we de volgorde en fasering van deze werken.
De tunnelwerken in Houthalen
De tunnel onder Houthalen, die 2 kilometer lang wordt, graven we uit en leggen we aan in een grote, open bouwput.
Voordat we starten met graafwerken brengen we verticale wanden in de grond aan. Dat zijn meteen ook de buitenwanden van de tunnel.
Daarna maken we een waterdicht grondvlak als basis voor de tunnel.
Vervolgens graven we de tunnel uit. Om de wanden te verstevigen tijdens de graafwerken plaatsen we dikke, stalen buizen, ook wel stempels genoemd.
Wanneer de grond uitgegraven is, bouwen we de tunnelkokers: een voor het verkeer richting Hasselt, een voor het verkeer richting Pelt. We bouwen beide kokers tegelijkertijd.
Als laatste stap plaatsen we het tunneldak.
De tunnelwerken in Helchteren
De tunnel onder Helchteren wordt 1,5 kilometer lang. Omdat in Helchteren minder plaats is dan in Houthalen, moeten we de werken anders aanpakken. In Houthalen bouwen we beide tunnelkokers tegelijkertijd, in Helchteren werken we in twee fasen. Eerst bouwen we de koker voor het verkeer richting Pelt. Pas als die klaar is, bouwen we de koker voor het verkeer richting Hasselt.
Voor we beginnen te graven, brengen we de verticale wanden van de tunnelkoker richting Pelt in de grond.
Daarna maken we het grondvlak waterdicht.
Vervolgens bouwen we de helft van het tunneldak.
Pas daarna graven we de grond weg onder het tunneldak.
Zodra de grondwerken klaar zijn, bouwen we onder andere de rijweg en de binnenwanden voor het verkeer richting Pelt. Dan is de helft van de tunnel klaar.
Zodra de tunnelkoker klaar is, beginnen we aan de andere tunnelhelft, voor het verkeer richting Hasselt. Dat doen we volgens dezelfde stappen: eerst de wanden, het waterdichte grondvlak en het tunneldak, daarna de graafwerken en ten slotte de rijweg en binnenwanden.
Hinder tijdens de werken
We willen de hinder tijdens de werken zoveel mogelijk beperken en de bereikbaarheid en veiligheid van de woningen, scholen, ondernemingen, … in de buurt garanderen. Daarom starten we nu al met het uitwerken van een minderhinderstrategie en bekijken we de verschillende mogelijkheden van minderhindermaatregelen. Dat doen we samen met de omliggende gemeenten en partners, zoals ondernemersorganisaties en scholen. Zodra de aannemers gekozen zijn, vertalen we de strategie naar een concreet minderhinderplan. Deze principes nemen we al mee:
Tijdens de werken blijft er verkeer mogelijk in beide rijrichtingen over de Grote Baan. Er is altijd één rijstrook per rijrichting beschikbaar.
In Helchteren werken we in twee fasen. Eerst werken we op de oostkant van de Grote Baan en rijdt het verkeer op de westkant. Daarna wisselen we van kant en rijdt het verkeer op het nieuwe tunneldak.
In Houthalen werken we in één fase. Hier ligt de tunnel aan de oostkant van de Grote Baan. Het verkeer kan dus tijdens de werken over de westkant rijden.
Fietsers kunnen gebruikmaken van een dubbelrichtingsfietspad.
Woningen, ondernemers, handelaars, scholen en andere bestemmingen in de buurt van de Grote Baan blijven zoveel mogelijk bereikbaar.
Er komen aparte zones voor werfverkeer, zodat gewoon verkeer en werfverkeer gescheiden blijven. De betoncentrale en opslagplaatsen voor materiaal en grond liggen buiten de dorpskernen.
Alle omleidingen, tonnagebeperkingen of andere verkeersmaatregelen bepalen we samen met de betrokken gemeenten.
De minderhinderstrategie wordt gelijktijdig met het ontwerp van de Noord-Zuid verder uitgewerkt. Volgens de huidige planning zal de Vlaamse Regering in 2024 het detailplan voor de nieuwe Noord-Zuidverbinding definitief goedkeuren.
Schade aan gebouwen tijdens de werken
We voeren de werken zo uit dat de kans op verzakkingen en schade zo klein mogelijk is. Door eerst de tunnelwanden in de grond te brengen, kan er geen grond verschuiven en in de bouwput terechtkomen. We werken bovendien in een waterdichte bouwkuip, zodat we geen grondwater moeten wegpompen. Het wegpompen van grondwater kan namelijk ook verzakkingen veroorzaken. De oude mijngangen zijn geen bijkomend risico op verzakkingen van de grond. De gangen liggen op een diepte van 600 à 1000 meter. Veel dieper dus dan de tunnels, die 12 meter onder de grond komen.
Voor en tijdens de werken zullen we de bouwput en de omgeving monitoren. We controleren voortdurend de grondwaterstanden, de stabiliteit van de wanden en eventuele vervorming van de bouwput. Zo kunnen we snel ingrijpen wanneer nodig.
